سیستم خبره و کاربرد آن در مدیریت
دقیقه مطالعه
بازدیدها: 2
سیستم خبره Expert system سیستمی مبتنی بر کامپیوتر در حوزه هوش مصنوعی است که از توانایی تصمیم‌گیری مانند یک انسان اندیشمند برخوردار است. تاکنون در مورد بازنمائی دانش بحث‌های زیادی شده است ولی درمورد چگونگی استفاده از آن درحل مسائل واقعی کمتر صحبت شده است از این رو در مقاله سیستم خبره به معرفی، کاربرد و چگونگی استفاده از سیستم خبره پرداخته می‌شود. سیستمهای خبره بدنبال حل آن دسته از مسائل واقعی می‌باشند که عموماً حل آنها به یک انسان متخصص نیاز دارد. در واقع سیستم متخصص (خبره) یکی از شاخه‌های هوش مصنوعی است که با گردآوری دانش تخصصی و اطلاعات کارشناسی دریک حوزه خاص و با استفاده از منطق می‌کوشد تا درکنار متخصص ان و همپای آنان به عرضه خدمات تخصصی بپردازد.
این سیستم به عنوان یکی از شاخه‌های هوش مصنوعی امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته و به شدت در حال گسترش است. با توسعه مفاهیم مرتبط اکنون سیستم خبره فازی نیز مطرح شده است. بکارگیری سامانه‌های خبره در سازمان به عنوان یک پشتیبانی از تصمیم برای مدیریت سازمان اهمیت بسیار زیادی دارد. هر چند نباید از این مساله نیز غافل شد که با وجود تمام مزایا و کاربردهای سیستمهای خبره، نباید آنها را نوشداروی همه دردها تلقی نمود. در انتهای مقاله به برخی مشکلات این سیستم‌ها اشاره شده و در نهایت مشکلات و تنگناهای بکارگیری سیستمهای خبره در ایران نیز عنوان می‌شود.
تعریف سیستم خبره
سیستم متخصص (خبره) یکی از شاخه‌های هوش مصنوعی است که با گردآوری دانش تخصصی و اطلاعات کارشناسی در یک حوزه خاص واستفاده از منطق می‌کوشد تا در کنار متخصصان و همپای آنان به عرضه خدمات تخصصی بپردازد. به عبارت دیگر این سیستم‌ها نرم افزارهای کامپیوتری هوشمندی هستند که درآنها نقش تخصصی کارشناسان به صورت مجموعه‌های اطلاعات علمی گرد آمده است. بطورکلی سیستمهای مبتنی بر دانش اغلب سیستم خبره نامیده می‌شوند.سیستم خبره از دانش انسانی برای حل مسائلی سود می‌جوید که نیازمند هوش می‌باشد. داده هائی که در چنین سیستمی مورد استفاده قرار می‌گیرد دانش تخصصی نامیده می‌شود. این داده‌ها سپس برای حل مسائل بکار می‌روند.
اگر بخواهیم سیستمهای خبرهرا در یک جمله توصیف کنیم باید بگوییمکه این سیستم‌ها به‌طور کلی برنامه‌هایی هستند که قادرند همانند انسان مسایل خاصیرا استدلال کنند. این سیستم‌ها برای استدلال، از الگوهای منطقی خاصی استفادهمی‌کنند که مشابه همان کاری است که انسان در زمان حل یک مسئله عمل می‌کند. در واقعهمان‌طور که انسان برای حل یک مسئله، تعقل یا اندیشه می‌کند، سیستمهای خبره نیزبرای این کار به الگوها و راه و روش‌هایی متوسل می‌شوند که انسان برای ان‌ها مشخصکرده است، بنابراین چون از منطق بشری استفاده می‌کنند می‌توان گفت که تا حدودی همانند انسان فکر می‌کنند.